Bij gebruik en overname: graag de bron/ link opnemen
(p) (c) 2016-2099
Contact: Kees van der Hoeven
Informatie over deze ansichtencatalogus
Gestel & Zoon is een Eindhovense drukkerij, die in 1883 werd opgericht. Het bedrijf bestaat nog steeds. Over de geschiedenis publiceerde F.J.M. van Puijenbroek in 1985 in 'Beginnen in Eindhoven', waar geďnteresseerden hier kortheidshalve naar worden verwezen. Van Puijenbroek miste alleen het prilste begin: de oprichting bij onderhandse akte van de firma Baart & Co op 12 december 1880 tussen de steendrukker en fotograaf J.A. Baart en zijn leerling D. Gestel.[1] Drie jaar later gingen de partners uiteen en richtte vader J. Gestel samen met zijn zoon D. Gestel de nieuwe firma Gestel & Zn op. Het bedrijf houdt zelf 1880 aan als oprichtingsjaar.
Het is bekend dat het bedrijf rond 1900 onder eigen naam ten minste één prentbriefkaart heeft geleverd aan het pensionaat in Oerle en rond 1910 ook kaarten heeft geleverd van het landgoed Eckart. Op de kaarten van Eckart staat geen firmanaam, maar de lay-out is overduidelijk. De kaarten van Eckart zullen later worden behandeld tezamen met de andere kaarten die van het landgoed zijn verschenen. Voor zover bekend heeft Gestel onder eigen naam twee series topografische kaarten van Eindhoven uitgegeven, waarvan het bedrijf alleen de eerste zelf heeft gedrukt. De kaarten werden verkocht door Eindhovense winkeliers.
De eerste serie is een reeks mooie opnamen, waarvan de fotograaf nog onbekend is. De vroegst bekende stempel dateert van 8 juli 1908, de overige stempels op de kaarten die voor dit artikel werden gebruikt, stammen uit de periode tot en met september 1908. Het lijkt erop, dat de serie maar korte tijd in de verkoop was. Toch was de serie niet meteen uitverkocht want er zijn relatief veel niet verzonden exemplaren bekend, wat zou kunnen wijzen op de latere verkoop van een restpartij. De reden van het voortijdig staken van verkoop is misschien dat winkeliers in plaats van de kaarten die soms wat contrast-arm ogen de voorkeur aan de series van andere uitgevers gaven.
Van de kaarten zijn exemplaren bekend met de rode opdruk: Algemeene Vergadering van den F.N.Z Herinnering aan de Excursie door de Meierij, 19 augustus 1908. De F.N.Z. was de Federatieve Nederlandsche Zuivelbond, waarvan de leden op 18 augustus in 's-Hertogenbosch hadden vergaderd en daags daarna met de tram naar Eindhoven waren gereisd voor onder meer een slotdiner.[2] Het is onduidelijk wie de prentbriefkaart heeft aangeboden.
De tweede reeks bestaat slechts uit drie kaarten, waarvan er ten minste twee, Villapark vanaf de Gasfabriek en Interieur Groote Kerk, herdrukken zijn van opnamen uit de eerste serie. De herdruk van de gasfabriek heeft een iets andere uitsnede en is ook geretoucheerd.
Na 1910 schijnt Gestel & Zoon nauwelijks (er is alleen een ongedateerde vooroorlogse prentbriefkaart van Antwerpen ontdekt) topografische prentbriefkaarten meer te hebben geleverd. Wel heeft het bedrijf tijdens de tweede wereldoorlog nog kunstkaarten vervaardigd. Deze genummerde uitgaven werden deels door de drukkerij onder eigen naam in de handel gebracht, deels door N.Z.W.O. Handels Compagnie Den Haag. Alleen op deze laatste kaarten staat het kengetal K 836 van Gestel & Zn.
Serie GST-1 (rode tekstletter)
A. st 8 juli 1908
B. zwart-wit
C. vz en az rood
Op de adreszijde staat tegen de linker zijkant 'Chromolit: Gestel et Zoon Eindhoven'.
De adreszijde van nr. 5 is licht afwijkend, de kaart is wellicht van latere datum.
nr. |
tekst |
foto |
opm. |
1 |
Ambachts-School |
|
|
2 |
Emma-Singel |
|
Met op de voorgrond de brug over de Gender |
3 |
Gasfabriek |
|
|
4 |
Groote Berg |
zie afbeelding hierboven |
|
5 |
Groote Kerk |
|
Interieur |
6 |
Keizersgracht |
|
|
7 |
Kleine Berg |
|
Ter hoogte van de H.Geeststraat en gezien richting Bergstraat. |
8 |
Paterskerk |
|
Afbeelding van het interieur. Door de lichtval door de ramen achter het altaar is de foto zwaar overbelicht |
9 |
Rechtestraat |
|
|
10 |
Stadhuis |
|
|
11 |
Telephoonbureau |
|
|
12 |
Tramstation |
|
Bijzonder fraaie afbeelding van het perron bij Tramstraat |
13 |
Villa Brüning |
|
|
14 |
Villapark |
|
De Laak vanaf de Dommelbrug |
15 |
Villapark van af de Gasfabriek |
|
Richting klooster |
16 |
Villapark van af de Gasfabriek |
|
Richting Parklaan |
17 |
Vrijstraat |
|
|
18 |
Willemstraat |
|
Vanaf de kruising Emmasingel |
Serie GST-2 (zwarte letter)
A. st 25 november 1908
B. zwart-wit
C. zwart
Adreszijde fabrieksmerk Tulp, type met initialen J N.& Co in ruitvorm.
nr. |
tekst |
foto |
opm. |
1 |
Interieur Paterskerk |
|
|
2 |
Interieur Groote Kerk |
foto als serie 1-5 |
|
3 |
Eindhoven van af de Gasfabriek |
|
Richting klooster; de foto is identiek aan serie 1-8, maar nu een ruimere uitsnede en is iets geretoucheerd (schoorsteen rookt meer en spandraad van de gashouder weggeretoucheerd) |