Bij gebruik en overname: graag de bron/ link opnemen

(p) (c) 2016-2099


Contact: Kees van der Hoeven
Informatie over deze ansichtencatalogus


EEN INVENTARISATIE VAN EINDHOVENSE PRENTBRIEFKAARTEN 1

[BRU]           J. Brüning & Zoon, Eindhoven (1897-1903)

J. Brüning & Zoon was de sigarenkistenfabriek die later bekend stond als Picus. Directeur en later eigenaar was Jean Brüning, een van de zoons van de oprichter. Zijn twee broers bezaten in Langendiebach in Duitsland ook een kistenfabriek, maar daarnaast in Hanau nog een drukkerij onder de naam Lith. Kunstantalt Heinrich & August Brüning. Daar bestelde de Eindhovense Brüning zijn kistetiketten en sigarenbandjes. In 1897 besloot Jean Brüning een serie topografische prentbriefkaarten van Eindhoven uit te geven. Hij was daarmee de eerste. Behalve de hieronder beschreven Eindhovense kaarten zijn van de drukkerij nog twee andere gekleurde kaarten bekend. De eerste met een typisch Duits jachttafereel vermeldt alleen de naam van de drukkerij. Uit de tekst 'Briefkaart' op de adreszijde blijkt dat de kaart in Nederland is verkocht en uit de tekst van de afzender dat de kaart in Eindhoven is gebruikt. De kaart is niet per post verstuurd, maar dateert blijkens de middenstreep van na 1905. De tweede kaart is een steendruk die werd uitgebracht bij de inhuldiging van koningin Wilhelmina in 1898. Deze vermeldt behalve de naam van dezelfde drukker ook die van J. Brüning & Zn in Eindhoven. De achterzijde is identiek aan die van de eerste Eindhovense serie. Het is daarom duidelijk dat de broers Brüning ook de Eindhovense kaarten hebben gedrukt.

 

Serie BRU-1

Kleinere foto met afgeronde hoeken en veel witruimte voor afzender om zijn boodschap te schrijven.

De Gezusters Wijn adverteerden op 11 augustus 1897 in de Meierijsche Courant dat zij kaarten met verschillende gezichten van Eindhoven te koop aanboden. Mogelijk betreft het deze serie.

 

A. st 18 augustus 1897

B. zwart-wit

C. zwart

 

Van de nrs 4 en 6 zijn afdrukken van de originele opnamen bekend. De foto's zijn gemaakt door de bekende Dordtse fotograaf H.J. Tollens, die in Eindhoven een filiaal had. Hij zal ook de opnamen voor de andere kaarten hebben gemaakt. De kaarten zijn als litho's gedrukt in de Lith. Kunstantalt Heinrich & August Brüning in Hanau.

 

 

tekst

foto

opm.

1

Haven

 

2

Kerk

 

3

Klooster

 

4

Molenwater

Zie ook serie 4, waar ‘Molenwater’ met een andere afbeelding is gebruikt

5

Stadhuis

 

6

Stationsplein

 

7

Stationsplein

Afbeelding van het stationsgebouw

8

[geen tekst]

Vogelvluchtgezicht bij haven

 

Serie BRU-1A (herdruk met staalblauw-getinte foto)

A. st 3 oktober 1898

B. staalblauw-wit

C. zwart

 

Alle kaarten zijn een lithografische herdruk van de eerste serie; wel met de tekst in een iets afwijkend lettertype gezet; op de achterzijde is de aanhef 'Den heer' gewijzigd in 'Den Heer'.

 

 

tekst

foto

opm.

1

Haven

foto als serie 1-1

 

2

Kerk

foto als serie 1-2

 

3

Klooster

foto als serie 1-3

 

4

Molenwater

foto als serie 1-4

 

5

Stadhuis

foto als serie 1-5

 

6

Stationsplein

foto als serie 1-6

 

7

Stationsplein

foto als serie 1-7

 

 

Serie BRU-2

Deels heruitgave van de foto’s van serie 1, maar nu ingekleurd en foto over (bijna) de gehele breedte van de kaart afgedrukt.

A. st 20 augustus 1900

B. kleur

C. vz grijs of blauw, az zwart of groengrijs

 

Voor de kaarten van de kerk, het stadhuis, het Stationsplein en het Molenwater zijn de foto's uit 1897 opnieuw gebruikt. Van de kaarten van de Markt en het Stratumseind zijn weer afdrukken van de originele Tollensopnamen bekend. Afdrukken van de foto's voor deze twee kaarten werden door de Eindhovense schilder P. Bockholts gebruikt als voorbeeld voor een schilderij. Het eerste is eigendom van J. Heniger en hangt in de zaal van sociëteit Concordia, de tweede is in bezit van Museum Kempenland. Ook de kleurenkaarten zijn als (kleuren)litho’s gedrukt bij de Lith. Kunstantalt Heinrich & August Brüning in Hanau.

Er zijn twee drukgangen bekend:

a        tekst op voorzijde in grijze letter, aanhef op adreszijde: Den heer (st 20 augustus 1900),

b        tekst op voorzijde in lichtblauwe letter, aanhef op adreszijde: Aan (st 6 maart 1901)

 

 

 

tekst

foto

opm.

1

a b

Groote Kerk

foto als serie 1-2

Nu met ‘Groote’ als tekst toegevoegd

2

a b

Markt

 

3

a

Molenwater

foto als serie 1-4

 

4

a b

Stadhuis

foto als serie 1-5

 

5

a b

Stationsplein

foto als serie 1-6

 

6

a

Station

foto als serie 1-7

Nu ‘Station’ als tekst

7

a b

Stratumseind

 

 

Serie BRU-3

A. uitg 1900/1901 (zie artikel Jaarboek Eindhoven 2001)

B. kleur

C. vz blauw, az zwart

 

Lithografische druk van Lith. Kunstantalt Heinrich & August Brüning in Hanau

 

 

tekst

foto

opm.

1

Eikenburg

zie afbeelding hierboven

 

 

Serie BRU-4

A. st 2 juli 1902

B. zwart-wit

C. vz blauw, az zwart

 

Lithografische druk van Lith. Kunstantalt Heinrich & August Brüning in Hanau

 

 

tekst

foto

opm.

1

Molenwater

De afbeelding toont de tuin van J.Brüning, anders dan het ‘Molenwater’ van serie 1